hindi diwas
World Hindi Day 2025: प्रत्येक तारखेला काही ना काही इतिहास असला तरी 10 जानेवारीचा इतिहास अनेक अर्थांनी खूप महत्त्वाचा आहे, विशेषतः हिंदीप्रेमींसाठी. या दिवशी जागतिक हिंदी दिवस साजरा केला जातो.
माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग यांनी 2006 मध्ये हिंदीच्या संवर्धनासाठी दरवर्षी 10 जानेवारीला हिंदी दिवस साजरा करण्याची घोषणा केली होती. जगात हिंदीचा विकास व्हावा आणि आंतरराष्ट्रीय भाषा म्हणून तिचा प्रचार व्हावा, या उद्देशाने जागतिक हिंदी परिषद सुरू करण्यात आली आणि पहिली जागतिक हिंदी परिषद 10 जानेवारी 1975 रोजी नागपुरात झाली. म्हणूनच हा दिवस जागतिक हिंदी दिवस म्हणून साजरा केला जातो.
10 जानेवारी या तारखेला जगाच्या इतिहासात नोंद झालेल्या काही महत्त्वाच्या घटनांचा क्रम पुढीलप्रमाणे आहे:
-1616: ब्रिटिश राजदूत सर थॉमस रो यांनी अजमेर येथे मुघल सम्राट जहांगीरची भेट घेतली.
-1692: कलकत्त्याचे संस्थापक जॉब कार्नॉक यांचे कलकत्ता येथे निधन झाले.
-1818: मराठा सैन्य आणि ब्रिटिश सैन्य यांच्यात रामपुरा येथे तिसरी आणि अंतिम लढाई झाली, त्यानंतर मराठा नेते विखुरले.
-1836: प्राध्यापक मधुसूदन गुप्ता यांनी प्रथमच मानवी शरीराच्या अंतर्गत संरचनेचा अभ्यास केला.
-1886: जॉन मथाई, भारतीय शिक्षणतज्ञ, अर्थशास्त्रज्ञ आणि न्यायशास्त्रज्ञ यांचा जन्म.
-1908: पद्मनारायण राय, हिंदी निबंधकार आणि साहित्यिक यांचा जन्म.
-1912: सम्राट जॉर्ज पंचम आणि राणी मेरी यांनी भारत सोडला.
-1940: भारतीय पार्श्वगायक आणि शास्त्रीय संगीतकार के. जे. येसुदासाचा जन्म.
-1946: लंडन येथे झालेल्या संयुक्त राष्ट्र महासभेच्या पहिल्या बैठकीत 51 राष्ट्रांचे प्रतिनिधी सहभागी झाले.
-1969: प्रसिद्ध राजकारणी आणि लेखक संपूर्णानंद यांचे निधन.
-1972: पाकिस्तानच्या तुरुंगात नऊ महिन्यांहून अधिक काळ तुरुंगवास भोगल्यानंतर शेख मुजीब-उर-रहमान बांगलादेशला स्वतंत्र राष्ट्र म्हणून पोहोचले.
-1974: भारतीय अभिनेता हृतिक रोशन यांचा जन्म.
-1975: नागपुरात पहिल्या जागतिक हिंदी परिषदेचे आयोजन.
-1987: संपूर्ण जगाला प्रदक्षिणा घालणारी पहिली फेरी मोहीम मुंबईत पूर्ण झाली.
Edited by – Priya Dixit
